Klachtenorgaan voor mbo’ers

Onderwijsminister Van Engelshoven wil de rechtspositie van mbo-studenten versterken en komt daarom met plannen voor een onafhankelijk orgaan waar mbo’ers terechtkunnen als ze klachten over of geschillen met hun school hebben. Nu moeten mbo’ers daarvoor nog naar de rechter.

Het nieuwe goud is groen

De biobased economy, waarbij klassieke (fossiele) grondstoffen worden vervangen door biomassa zoals grassen, gewassen, algen en reststromen uit GFT-afval, komt eraan. Overheden, middelbare scholen en hbo- en wo-instellingen in de grensregio Vlaanderen-Nederland spelen daar op in met het project Grenzeloos Biobased Onderwijs (GBO). Voor GBO zijn volledig uitgewerkte lespakketten ontwikkeld die worden uitgeleverd via het nieuwe digitale platform www.biobasedonderwijs.eu.

‘Stelsel KNAW en NWO vergroot daadkracht wetenschap’
Een portfoliocommissie heeft in opdracht van KNAW en NWO het portfolio van de beide instituten geëvalueerd. Een van de conclusies van de commissie is dat de twee onderzoeksinstituten de daadkracht van de Nederlandse wetenschap vergroten. Om dat verder te verbeteren, adviseert de commissie dat de portfolio van de instituten meebeweegt met wetenschappelijke en maatschappelijke uitdagingen. De commissie komt daarnaast met aanbevelingen voor een afwegingskader om het portfolio verder te ontwikkelen.

Steeds meer buitenlandse studenten

Meer dan één op de tien studenten aan een Nederlandse hogeschool of universiteit komt uit het buitenland. Er staan nu bijna 86.000 buitenlandse studenten uit 170 landen ingeschreven, ruim 11,5 procent van het totaal. Vorig studiejaar was het aandeel van buitenlandse studneten nog 10,5 procent. Dat blijkt uit onderzoek van Nuffic. Studenten uit Italië zorgden in 2018 voor de sterkste groei. Met een toename van 731 studenten staan in totaal 4.814 Italiaanse studenten ingeschreven aan een Nederlandse hogeschool of universiteit. Daarmee levert Italië na Duitsland (22.584 studenten) het grootste aandeel aan buitenlandse studenten.

GROOTSCHALIGE FRAUDE BIJ TOEWIJZING PLEK TOPUNIVERSITEITEN VS

In Amerika hebben sportcoaches op grote schaal jongeren tegen betaling aangenomen als ‘getalenteerde atleten’ op topuniversiteiten, terwijl ze dat niet waren. De fraude kwam onder meer aan het licht bij Yale University, University of Southern California, Stanford University en Georgetown University. Onder de aangenomen studenten zijn kinderen van bekende Amerikaanse acteurs en actrices, waaronder de actrices Felicity Huffman (Desperate Housewives) en Lori Loughlin (Full House). Zij worden – net als de sportcoaches – verdacht van fraude, samenzwering en deelname aan georganiseerde misdaad.

Protest tegen verengelsing hoger onderwijs
Een grote groep hoogleraren, schrijvers, journalisten, oud-politici, uitgevers en acteurs wil dat de politiek ingrijpt om verdere verengelsing van het hoger onderwijs een halt toe te roepen. In een opiniestuk in de Volkskrant roepen zij Kamerleden op een aanpassing van de Wet op het Hoger Onderwijs kritisch te bekijken. De schrijvers zijn bezorgd dat de nieuwe wet onvoldoende bescherming biedt tegen de verengelsing op universiteiten. Volgens de schrijvers is “er een reëel risico dat ons land binnen enkele jaren hoofdzakelijk Engelstalige universiteiten kent, met hier en daar nog wat restjes Nederlands.”

Steeds meer steun voor Plan S
Het Europese Plan S voor open access krijgt wereldwijd steeds meer steun. De Indiase regering heeft aangekondigd zich aan te sluiten bij de coalitie, net als partijen uit China, Jordanië en Zambia. De Bill en Melinda Gates Foundation en vijftien Europese financiers hebben het plan al ondertekend. In januari werd Plan S nog bekritiseerd door de voorzitter van Open Knowledge for Latin America and the Global South (AmeliCA). Beide initiatieven hebben inmiddels besloten met elkaar in overleg te treden, meldt Research Europe. 

Aantal rookvrije schoolterreinen neemt langzaam toe

Het aantal rookvrije schoolterreinen neemt langzaam toe, meldt het Mulier Instituut (MI). Het MI heeft in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid onderzoek gedaan naar het aantal rookvrije onderwijsinstellingen in ons land. Per augustus 2020 geldt een volledig rookverbod voor alle onderwijsinstellingen in Nederland. Uit het onderzoek blijkt dat er eind vorig jaar een volledig rookverbod was op de terreinen van 80 procent van de basisscholen, 62 procent van de middelbare scholen en 14 procent van de mbo-instellingen.

HOGESCHOLEN BOYCOTTEN UITVOERING STUDENTENENQUÊTE

Hogescholen werken dit jaar niet mee aan de uitvoering van de Nationale Studenten Enquête (NSE). Volgens koepelorganisatie Vereniging Hogescholen is de enquête niet voldoende betrouwbaar. Studiekeuze123 is de organisatie achter de enquête. Vereniging Hogescholen zegt de afgelopen maanden veel klachten te hebben ontvangen, zowel van studenten als vanuit hogescholen. De NSE is een grootschalig landelijk onderzoek waarin alle ingeschreven studenten in het hoger onderwijs hun mening mogen geven over het onderwijs. De informatie dient als hulp bij studiekeuze en als beleidsinformatie voor bestuurders en onderwijsmedewerkers. De NSE wordt normaliter jaarlijks door meer dan 250.000 studenten ingevuld.

Twintig procent van masteropleidingen niet toegankelijk met hbo-diploma

Een op de vijf masteropleidingen is niet toegankelijk voor hbo-studenten die na het behalen van hun diploma willen doorstromen, blijkt uit een rapportage van de Inspectie van het Onderwijs. Als alle masteropleidingen worden meegerekend, is een op de drie masteropleidingen niet bereikbaar voor hbo-gediplomeerden. Dat is echter inclusief researchmasters, die doorgaans sowieso niet toegankelijk zijn voor hbo'ers. Uit het onderzoek blijkt verder dat de sector Gezondheid het minst toegankelijk is voor afgestudeerde hbo'ers. Ook opleidingen met een kleine instroom en opleidingen met een capaciteitsbeperking zijn minder toegankelijk.
Als redenen voor het niet toelaten van hbo-gediplomeerden noemen universiteiten dat toegang is voorbehouden aan specifieke wo-bachelorstudenten, dat het niveau van de hbo-opleiding niet toereikend is of dat er geen verwante hbo-opleiding bestaat.

‘Uitvoering innovatiebeleid moet veranderen’
Het afgelopen jaar heeft het kabinet een belangrijke verandering in gang gezet door het innovatiebeleid te richten op grote maatschappelijke uitdagingen op vier gebieden: Energietransitie & Duurzaamheid, Landbouw, Water & Voedsel, Gezondheid & Zorg, en Veiligheid. Vernieuwing van beleidsdoelen is echter niet genoeg voor een missiegedreven innovatiebeleid, stelt het Rathenau Instituut in een rapport aan het Parlement. Ook de beleidsinstrumenten moeten vernieuwen. Er is volgens het Rathenau Instituut vooral aandacht nodig voor manieren van innoveren waarin de maatschappelijke inbedding van innovaties centraal staat.

ONDERZOEKERS IN DUITSLAND CREËREN DOORSCHIJNENDE ORGANEN

Wetenschappers van de Ludwig Maximilians Universiteit in München zijn erin geslaagd organen doorschijnend te maken. De techniek die zij hiervoor gebruikten is mogelijk baanbrekend voor het printen van organen die geschikt zijn voor transplantatie. De onderzoekers ontwikkelden een speciaal oplosmiddel om de organen transparant te maken. Op die manier wisten zij de volledige orgaanstructuur, inclusief bloedvaten, cel voor cel bloot te leggen. Aan de hand van deze blauwdruk printten zij eerst de structuur van het orgaan en ‘vulden’ daarna een 3D-printer met stamcellen en injecteerden die in het omhulsel. Tot nu toe ontbrak het 3D-geprinte organen aan gedetailleerde cellulaire structuren, omdat deze gebaseerd waren op afbeeldingen van CT- of MRI-scanners. Het Duitse onderzoeksteam hoopt met de nieuwe techniek binnen drie jaar een alvleesklier te kunnen printen en binnen zes jaar een nier.

Nieuwe award voor jonge wetenschappers
Jonge gepromoveerde onderzoekers met originele ideeën maken kans op een nieuwe beurs: de Early Career Award. De award, ter waarde van 15.000 euro, wordt jaarlijks maximaal twaalf keer door de KNAW uitgereikt om jonge onderzoekers een steuntje in de rug te geven. Het prijzengeld komt uit het Akademiefonds. Winnaars mogen het bedrag naar eigen inzicht besteden, zolang het ten goede komt aan hun loopbaan.

LANGE RUIMTEREIS HEEFT INVLOED OP LICHAAM

Lange ruimtereizen zijn niet bevorderlijk voor de gezondheid van het menselijk lichaam. Dat blijkt uit een NASA-experiment met astronautentweeling Scott en Mark Kelly. Scott verbleef bijna een jaar lang in de ruimte in het International Space Station, terwijl Mark op aarde bleef. Gedurende die periode onderging het lichaam van Scott, in tegenstelling tot dat van zijn tweelingbroer, meerdere biologische veranderingen. Zo kreeg Scott te maken met een verdikking van zijn halsslagader, gewichtsverlies, veranderingen in de darmflora, DNA-schade, een afname van cognitieve vaardigheden en een afname van zijn gezichtsvermogen. Eenmaal terug op aarde verdwenen de meeste veranderingen na zes maanden weer. Wel bleek Scotts immuunsysteem nog steeds erg actief te zijn, evenals zijn genen die DNA herstellen. Opvallend was vooral dat gedurende de ruimtereis Scotts telomeren langer werden. Telomeren zijn de ingekapselde uiteindes van chromosomen die korter worden naarmate mensen ouder worden. Terug op aarde werden de telomeren van Scott juist in snel tempo korter. Volgens onderzoekers duidt dit er mogelijk op, dat mensen die in de ruimte zijn geweest sneller ouder worden.

Kabinet steekt structureel tientallen miljoenen extra in onderwijs

Het onderwijs krijgt er jaarlijks tientallen miljoenen euro’s bij. Dat staat in de Voorjaarnota van het kabinet. De komende vijf jaar is er jaarlijks tussen de 90 en 110 miljoen euro extra beschikbaar. Daarna gaat het structureel om een bedrag van 105 miljoen euro per jaar. Met het extra geld worden onder andere exacte vakken en het techniekonderwijs gestimuleerd. Ook krijgt het onderwijs meer geld omdat er meer leerlingen en studenten naar scholen en universiteiten gaan dan geraamd.

‘Werkomgeving universiteit vaak onveilig’
Ruim vier op de tien medewerkers van Nederlandse universiteiten vinden hun werkomgeving sociaal onveilig, blijkt uit onderzoek van de vakbonden FNV en VAWO onder ruim 1.100 medewerkers. Medewerkers worden geconfronteerd met pesten, vernedering, machtsmisbruik, het achterhouden van informatie of seksuele intimidatie. In veel gevallen gaat het om roddelen en het bewust achterhouden van informatie, maar ook intimidatie door een hoogleraar of leidinggevende scoort hoog. De voornaamste reden van de negatieve ervaringen van universiteitsmedewerkers is volgens de bonden slecht leiderschap. Minister Van Engelshoven is geschrokken van de cijfers en wil met het veld in gesprek om het wangedrag aan te pakken.

Gratis online cursus Big Data en statistiek
Steeds vaker wordt in het bedrijfsleven, media en onderwijs gebruik gemaakt van big data waardoor onderzoek dikwijls beter en sneller kan worden uitgevoerd. Big data wordt ook in toenemende mate gebruikt voor statistisch onderzoek, op basis waarvan overheden en organisaties belangrijke beslissingen nemen. Om de bewustwording rondom big data en statistiek te vergroten, bieden de Open Universiteit, Zuyd Hogeschool en het CBS vanaf 2 september 2019 een zes weken durende gratis online cursus aan. De cursus is bedoeld voor alle mensen die te maken krijgen met statistisch onderzoek en big data. Meer informatie en inschrijven voor de cursus kan hier.

STUDENTEN DOEN STEEDS MINDER NAAST HUN STUDIE
Sinds 2005 is het aantal uren dat Nederlandse studenten besteden aan activiteiten naast hun studie drastisch gedaald. Dat blijkt uit onderzoek van carrièresite Magnet.me, in samenwerking met de Landelijke Kamer van Verenigingen (LKvV). In 2005 spendeerden studenten gemiddeld ruim zeshonderd uur aan vrijwilligerswerk of bestuursfuncties, bij studenten die hun studie in 2013 begonnen (en net zijn afgestudeerd) is dat aantal uur met tweederde gedaald tot tweehonderd uur. Steeds meer studenten verrichten zelfs helemaal geen nevenactiviteiten meer. Behalve de financiële crisis speelt vermoedelijk ook de invoering in 2005 van het bindend studieadvies een rol. Op sommige universiteiten hebben studenten geen tot weinig herkansingsmogelijkheden, waardoor ze meer onder druk komen te staan om hun tijd in de studie te steken.

Nederland haalde miljoenen binnen voor fundamenteel onderzoek via ERC

Onderzoekers aan Nederlandse kennisinstellingen ontvingen in 2018 in totaal ruim 163 miljoen euro aan toezeggingen voor financiering vanuit de European Research Council (ERC). Nederland presteerde vooral goed onder startende en gevestigde onderzoekers. Ten opzichte van onderzoekers uit andere Europese landen haalden Nederlandse wetenschappers relatief veel beurzen binnen.

‘Toekomst hbo ligt bij leven lang ontwikkelen’

Tijdens het vijftiende jaarcongres van het hbo heeft de Vereniging Hogescholen voorgesorteerd op een nieuwe taak van het hbo: het bij- en herscholen van werkenden. “Op dit gebied ligt een enorme publieke verantwoordelijkheid”, aldus Maurice Limmen, voorzitter van de Vereniging Hogescholen.

Advies bekostiging hoger onderwijs en onderzoek gepresenteerd

De Adviescommissie Bekostiging Hoger Onderwijs en Onderzoek, ook wel de Commissie Van Rijn genoemd, heeft haar adviesrapport aangeboden aan minister Van Engelshoven (OCW). Volgens de Commissie Van Rijn moet zo snel mogelijk een aantal ‘wissels worden omgezet'. Zo moet er geld van algemene universiteiten naar technische universiteiten worden overgeheveld, moet hbo-onderzoek meer (financiële) aandacht krijgen en er moet geld overgeheveld worden van NWO naar de eerste geldstroom. Tegelijkertijd is volgens de commissie meer transparantie nodig in de kosten en is meer samenwerking in onderwijs en onderzoek essentieel voor resultaat op de langere termijn. De VSNU is positief over de budgetverruimingen voor bèta/techniek en meer ruimte voor vrij onderzoek, maar is bezorgd over de nadelen herverdelingseffecten. De Vereniging Hogescholen vindt de oplossingen van de Commissie van Rijn ‘weinig bevredigend’.

RUIM TIEN PROCENT ACHTSTEGROEPERS KRIJGT VERKEERD TOETSADVIES

Bijna twintigduizend achtstegroepers hebben op basis van hun eindtoets een verkeerd vo-advies gekregen. Het gaat hierbij om de commerciële IEP-toets, Route 8-toets, AMN-toest en de DIA-toets. Van deze toetsen klopten weliswaar de scores, maar werden de bijbehorende adviezen verkeerd berekend. De fout kwam aan het licht doordat zowel toetsaanbieders als het ministerie van OCW signalen ontvingen over ‘opvallende toetsadviezen’. Van de bijna twintigduizend leerlingen kregen meer dan achttienduizend en te hoog vo-advies en ruim vijftienhonderd een te laag vo-advies. Inmiddels zijn de adviezen aangepast.

Kennis uitwisselen tijdens ORD in juni
Van 26 tot 28 juni 2019 vinden in Heerlen de Onderwijs Research Dagen (ORD) plaats. Meer dan tweehonderd onderwijsonderzoekers uit Nederland en Vlaanderen presenteren er dan hun onderzoeksresultaten en gaan in gesprek met de ruim vijfhonderd onderwijsprofessionals die de ORD bezoeken. Meer weten over het effect van statafels in de klas, wiebelfriemelkinderen, pesten, klassenmanagement en meer? Kijk voor het volledige programma op de ORD-website.

Jubileum centraal tijdens dies natalis OU, OI in september ook in print
In september is het 35 jaar geleden dat de Open Universiteit officieel haar deuren opende. Het zevende lustrum van de OU, dat plaatsheeft in Theater Heerlen, wordt gevierd met een bijzondere dies natalis en verschillende feestelijke evenementen. Raymond Knops, staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, verzorgt de diesrede. Daarnaast worden er eredoctoraten uitgereikt aan milieueconoom Jeroen van den Bergh en aan schrijfster Carolijn Visser. Tijdens de dies natalis wordt ook bekend gemaakt wie de OU-Wetenschapsprijs 2019 ontvangt voor uitzonderlijke onderzoeksprestaties. Binnenkort meer informatie op www.ou.nl/dies. Aanmelden voor de dies kan vanaf medio augustus.

In september besteedt OnderwijsInnovatie ook aandacht aan het 35-jarige jubileum van de OU. Speciaal daarom verschijnt het tijdschrift dan ook in print. Gratis abonneren op het tijdschrift kan hier.

Samenwerking OU en ThiemeMeulenhoff

De Open Universiteit (OU) en uitgever van leermiddelen ThiemeMeulenhoff bundelen de krachten in een alliantie. Doel van de samenwerking is om verdere kennis op te doen op het gebied van learning design en onderwijswetenschappelijk onderzoek, om betere leermiddelen te maken en om kennis over de wetenschappelijke basis van goede instructie te bevorderen en versterken. De samenwerking tussen de OU en ThiemeMeulenhoff zal onder meer worden ingezet bij de ontwikkeling van lesmethodes, bij opleiding en expertise-ontwikkeling van medewerkers van beide organisaties en bij promotieonderzoek over effectief, efficiënt en bevredigend leren.

‘Onderzoek over studiesucces bereikt praktijk matig’

Maatregelen die volgens docenten in het hoger onderwijs studiesucces bevorderen stroken vaak niet met de wetenschappelijke inzichten. Want hoewel er veel onderzoek over studiesucces beschikbaar is, vinden deze inzichten maar mondjesmaat hun weg naar de dagelijkse praktijk. Dat stellen onderzoekers Brand-Gruwel (Open Universiteit), Bos (Universiteit Leiden & Saxion) en Van der Graaf (Hogeschool Leiden) in een recent gepubliceerd onderzoek. Hiervoor hielden zij brainstormsessies met medewerkers van hogescholen over hoe zij aankijken tegen studiesucces. Hen werd gevraagd naar maatregelen die kunnen worden ingezet om studiesucces te bevorderen. Die ideeën werden vervolgens geclusterd in veertien thema’s. Op een aantal thema’s, zoals toetsing en binding met de studie, blijken de ideeën goed overeen te komen met de bevindingen uit de literatuur, maar op andere thema’s, waaronder digitalisering, zit er nog een flink gat tussen de wetenschappelijke inzichten en de (beleids)maatregelen waarin docenten zelf het vertrouwen leggen.